PRISSM: Newsletter #2

PRISSM: Newsletter #2

Προώθηση της Ολοκλήρωσης στο σχεδιασμό και τη παροχή κοινωνικών υπηρεσιών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση μέσω της επαγγελματικής κατάρτισης του στελεχιακού δυναμικού των Δήμων - Μοχλός για την Τοπική Ανάπτυξη

Έχουν περάσει περίπου δεκαπέντε μήνες από την επίσημη έναρξη του PRISSM και βρισκόμαστε σήμερα στον πυρήνα της υλοποίησης του προγράμματος. Το PRISSM εξελίσσεται γρήγορα και οι σκοποί και οι μέθοδοί του γίνονται πιο ξεκάθαροι μέσα από τις διάφορες δραστηριότητες, τόσο αυτές που επίκεινται όσο και αυτές που έχουν ήδη ολοκληρωθεί. Ένα βασικό στάδιο για την παγίωση του εταιρικού σχήματος του PRISSM ήταν το εκπαιδευτικό ταξίδι στη Βόρειο Ιρλανδία που πραγματοποιήθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου. Ήταν πολύ σημαντικό γιατί οι συμμετέχοντες είχαν την εμπειρία ενός ζωντανού παραδείγματος ολοκλήρωσης (integration) στον τομέα της Κοινωνικής Φροντίδας και Υγείας, ενώ παράλληλα μοιράστηκαν πληροφορίες με δημοτικούς υπαλλήλους που κάνουν την ολοκλήρωση πράξη. Ένα δεύτερο σημαντικό βήμα ήταν η προετοιμασία και εφαρμογή του εργαστηρίου για την εκπαίδευση των εκπαιδευτών, που πραγματοποιήθηκε στα μέσα Νοεμβρίου. Ήταν ένα κουραστικό στάδιο, καθώς απαιτούσε προσεκτικό σχεδιασμό και προετοιμασία παράλληλα με την αναπαραγωγή όλων των σχετικών εντύπων και ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού που βοηθά τους μελλοντικούς εκπαιδευόμενους να μπουν στη θέση των χρηστών των δημοτικών υπηρεσιών μέσα σε ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον.

Τέλος, οι συμμετέχοντες δήμοι άρχισαν να υλοποιούν εκπαιδευτικά σεμινάρια (εργαστήρια) για τους εργαζόμένούς τους. Τη στιγμή που γραφόταν αυτό το newsletter οι δήμοι Αγίας Βαρβάρας και Τρικκαίων είχαν ήδη ολοκληρώσει τα εργαστήριά τους και ο δήμος Alytus επρόκειτο να το υλοποιήσει άμεσα.

Σε αυτή την Έκδοση
To Northern Health and Social Care Trust (NHSCT) που βρίσκεται στη Βόρεια Ιρλανδία παρέχει ένα ευρύ φάσμα κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών υγείας για κατοίκους των δημοτικών διαμερισμάτων Antrim, Ballymena, Ballymoney, Carrickfergus, Coleraine, Cookstown, Larne, Magherafelt, Moyle και Newtown Αbbey. Συνολικά εξυπηρετεί 459.000 ανθρώπους λειτουργώντας από περίπου 150 διαφορετικές θέσεις, που περιλαμβάνουν νοσοκομεία, κέντρα ημέρας, κέντρα υγείας, ιδρύματα, ακόμη και ιδιωτικές οικίες. Το δυνατό σημείο του ολοκληρωμένου μοντέλου είναι ο πελατοκεντρικός του χαρακτήρας, ιδιαίτερα σε περιστάσεις οικονομικής κρίσης, όπου υπάρχει αύξηση στη ζήτηση για υπηρεσίες ιατρικής και κοινωνική φροντίδας σε τοπικό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, πως για το NHSCT η ολοκλήρωση παρέχει στους εργαζομένους νέες προοπτικές για επαγγελματική εξέλιξη.

Tο εκπαιδευτικό ταξίδι
Περίληψη

Η εκπαιδευτική επίσκεψη στο Northern Health & Social Services Trust (NHSCT), στη Βόρεια Ιρλανδία, πραγματοποιήθηκε από την Τρίτη 10 Σεπτεμβρίου ως και την Πέμπτη 12 Σεπτεμβρίου 2013.

Ήταν ένα πολύ δυναμικό ταξίδι, καθώς περιλάμβανε παρουσιάσεις από μέλη του NHSCT, συναντήσεις με υπαλλήλους που κάνουν την ολοκλήρωση πράξη όπως επίσης και με τοπικούς συμβούλους. (Το ακριβές ημερήσιο πρόγραμμα αναφέρεται στο πρώτο newsletter). Εδώ θα παρουσιαστούν τα βασικά σημεία της αξιολόγησης.

Αξιολόγηση

H αξιολόγηση υπήρξε σημαντική παράμετρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στο τέλος κάθε ημέρας δινόταν ένα δομημένο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης στους συμμετέχοντες προκειμένου να αξιολογήσουν την εμπειρία που αποκόμισαν και τα εκπαιδευτικά θέματα που παρουσιαστήκαν.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της αξιολόγησης οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν θετικά την εκπαιδευτική επίσκεψη (οι στόχοι καλύφθηκαν, η επικοινωνία ενθαρρύνθηκε, τα θέματα σχετικά με την ολοκλήρωση καλύφθηκαν, το περιεχόμενο ήταν ξεκάθαρο, το υλικό που στάλθηκε στην Αθήνα ήταν χρήσιμο, οι εκπαιδευτές ήταν ιδιαίτερα πεπειραμένοι κτλ.).

Οι συμμετέχοντες ένιωσαν ότι μετά το ταξίδι ότι θα μπορούσαν να επιτύχουν την ολοκλήρωση σε προγράμματα στα οποία θα είναι επικεφαλής, αναζητώντας, ωστόσο, και περισσότερη καθοδήγηση και υποστήριξη.

Παραλληλα, εξεφρασαν την ανάγκη για μία πιο δομημένη παρουσίαση του πώς η νέα υπηρεσία θα είναι λειτουργική και την επιθυμία να συμμετέχουν πιο άμεσα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τη δημιουργία υπηρεσιών στην Ελλάδα και τη Λιθουανία, αλλά και να περάσουν περισσότερο χρόνο με το προσωπικό συζητώντας περισσότερο κάποια ζητήματα που σχετίζονται με την ολοκλήρωση στην πράξη.

Από την πλευρά του, το NHSCT έκρινε την εμπειρία επίσης θετική. Ειδικότερα οι διοργανωτές θεώρησαν ότι η δικτύωση με άλλες ομάδες από την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν μια αναζωογονητική εμπειρία, ότι η προσέγγιση “Χείρα Βοηθείας” (Helping Hands), με το να ενισχύει το ρόλο των νοσοκόμων, θα έχει θετικότερα αποτελέσματα στους ασθενείς και ότι πρέπει να διευκολύνουν τους συμμετέχοντες να αναπτυχθούν καθώς και ότι χρειάζεται να ενισχύσουν το κλίμα της εμπιστοσύνης εντός της νοσοκομειακής οικογένειας.

Το γενικό αίσθημα ήταν ότι η δουλειά που έγινε κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης έπρεπε να είναι άμεσα εφαρμόσιμη στις αντίστοιχες χώρες.

 

Εικ. 1. Οι διαστάσεις της συνεργασίας μεταξύ επαγγελματιών στο χώρο της υγείας και οργανισμούς, σύμφωνα με τον D’Amour


Εικ. 2: Οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο στο Antrim


Εικ 3: Οι εκπαιδευτές στην πράξη στο Antrim

Εικ. 4: Εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι στην αίθουσα διδασκαλίας
Στόχος και φιλοσοφία της εκπαίδευσης των εκπαιδευτών

Η κατάρτιση των εκπαιδευτών αποτελεί σημαντικό βήμα για το πρόγραμμα PRISSM, καθώς οι εκπαιδευτές θα είναι σε θέση αργότερα να εκπαιδεύσουν δημοτικούς υπαλλήλους. Αυτό το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ήρθε να καλύψει την ανάγκη που απορρέει από τη γενική έλλειψη δομημένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για την προώθηση Στρατηγικών Ολοκλήρωσης, ιδιαίτερα στο επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Οι στόχοι της εκπαίδευσης των εκπαιδευτών, ήταν οι εξής:

  • η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων σχετικά με διάφορες πτυχές της ολοκλήρωσης στους εκπαιδευτές, οι οποίοι δεν έχουν απαραίτητα προηγούμενη γνώση για τα θέματα αυτά
  • η προτυποποίηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος εκπαιδευτών.
  • η προαγωγή περαιτέρω κατάρτισης των εκπαιδευτών
  • η διευκόλυνση της ενεργής σύνδεσης μεταξύ θεωρίας και πράξης.



Εικ.5: Εκπαιδευτές και εκπαιδευόμενοι στο Vitry-le-François
Η Μεθοδολογία της κατάρτισης των εκπαιδευτών

Η μεθοδολογία της κατάρτισης περιλάμβανε θεωρητικό και βιωματικό μέρος μέσα από την επίσκεψη, διάρκειας μισής μέρας, στο Γαλλικό δήμο Vitry-le-François.

Παράλληλα, το Πανεπιστήμιο της Reims εκπόνησε ένα βίντεο και ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, ώστε να μπορούν οι εκπαιδευόμενοι να βιώνουν την εμπειρία που έχει ένα άτομο ή μια οικογένεια που χρειάζεται τις κοινωνικές υπηρεσίες μέσα σε ένα κατακερματισμένο σύστημα υπηρεσιών.

Για να σχεδιάσει και να εφαρμόσει την κατάρτιση των εκπαιδευτών, η ομάδα του Πανεπιστημίου της Reims έλαβε υπόψη τα ακόλουθα:

  • Τα αποτελέσματα της έρευνας καθώς και τη βιβλιογραφία σχετικά με την ολοκλήρωση, ιδίως τα συμπεράσματα του προγράμματος CARMEN.
     
  • Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα (Ελλάδα και Λιθουανία)
     
  • Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κοινωνικών υπηρεσιών που παρέχονται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση

Προπαρασκευαστικές ενέργειες για την υλοποίηση των εκπαιδευτικών σεμιναρίων για τους δημοτικούς υπαλλήλους

Το εκπαιδευτικό υλικό ελέγχθηκε μετά από συζήτηση με το Δήμο και την Κοινότητα των Κοινοτήτων του Vitry-le-François (Marne, Champagne-Ardenne). Μια ειδική συνεδρίαση οργανώθηκε εκ των προτέρων (το Σεπτέμβριο) με  εργαζόμενους του δήμου. Μαζί με τους επικεφαλής των δημοτικών υπαλλήλων, οι εκπαιδευτές από το Πανεπιστήμιο της Reims εργάστηκαν πάνω σε κάποια παραδείγματα που αναδεικνύουν τη μεθοδολογία προς την ολοκλήρωση  και τα διάφορα επίπεδα των ολοκληρωμένων υπηρεσιών. Αυτή η διαδικασία έκανε τη μεθοδολογία πολύ πιο ξεκάθαρη και τα παραδείγματα πιο εύλογα.

 
Υλοποίηση της κατάρτισης των εκπαιδευτών

Η κατάρτιση των εκπαιδευτών έλαβε χώρα στη Reims και τον κοντινό δήμο Vitry - le - François ( 80 χιλιόμετρα  από την Reims) στις 14-15 Νοεμβρίου 2013. Την κατάρτιση των εκπαιδευτών ανέλαβε ο Δρ. Fabrice Thuriot (συντονιστής του έργου PRISSM για λογαριασμό του Κέντρου Ερευνών για την Εδαφική Αποκέντρωση του Πανεπιστημίου της Reims - Champagne - Ardennes) και ο Laurent Bouquet (ερευνητής για το πρόγραμμα PRISSM στο ίδιο ερευνητικό κέντρο ). Επικεφαλής υπηρεσιών και  εκλεγμένοι αντιπρόσωποι  του Vitry - le - François συμμετείχαν στο εργαστήριο διάρκειας μισής ημέρας στον προαναφερθέντα δήμο. Επικεντρώθηκαν σε παραδείγματα ολοκλήρωσης, όπως το κέντρο εξυπηρέτησης “μιας στάσης” του Κοινοτικού Κέντρου Κοινωνικής Δράσης, η οργάνωση των εξωσχολικών δραστηριοτήτων με την υποστήριξη διαφόρων δημοτικών και διαδημοτικών υπηρεσιών και η δημιουργία μιας πολιτιστικής υπηρεσίας, η οποία ήταν το αποτέλεσμα της συγχώνευσης των δύο υπηρεσιών για τη μουσική και τις παραστατικές τέχνες.

 Ένα εγχειρίδιο κατάρτισης είχε συνταχθεί εκ των προτέρων και δόθηκε στους εκπαιδευτές μαζί με συμπληρωματικά έγγραφα. Οι δήμοι-εταίροι είχαν επιλέξει ορισμένους ειδικούς με εμπειρία στις κοινωνικές υπηρεσίες για να αναλάβουν το ρόλο των εκπαιδευτών.
Η κατάρτιση βασίστηκε σε εκπαιδευτικό υλικό που προέκυψε από τη συνεργασία του Πανεπιστημίου της Reims - Champagne με το Vitry - le – François, που παρείχε παραδείγματα από ένα κέντρο υπηρεσιών “μιας στάσης” (Κοινοτικό Κέντρο Κοινωνικών Δράσεων ), και με το NHSCT , το οποίο παρείχε καθοδήγηση και συμπληρωματικές πληροφορίες στο κομμάτι της υγείας μέσα στο εγχειρίδιο κατάρτισης. Η υλοποίηση της εκπαίδευσης των εκπαιδευτών κρίθηκε ιδιαίτερα ικανοποιητική από τους εκπαιδευτές.

Εικ. 6: Η εκπαίδευση στην πράξη στο Vitry-le- François

Το εκπαιδευτικό σεμινάριο στο Δήμο Αγίας Βαρβάρας πραγματοποιήθηκε στις 30 και 31 Ιανουαρίου 2014 με βασική εκπαιδεύτρια την κα Φ. Κατσούλη, η οποία είχε παρακολουθήσει την κατάρτιση των εκπαιδευτών στη Reims και στο Vitry - le - François. Την πρώτη μέρα έγινε σύνδεση της ολοκλήρωσης με την γενικότερη έννοια της ολικής διαχείρισης ποιότητας (από την κα Α. Σιαπέρα, επικεφαλής της Κοινωνικής Πολιτικής), παρουσιάστηκε η έννοια και οι στόχοι της ολοκλήρωσης, τα επίπεδα που περιλαμβάνει, η σημασία της ανάλυσης αναγκών, ο σχεδιασμός της επικοινωνιακής πολιτικής κατά την έναρξη διαδικασιών ολοκλήρωσης, καθώς και προτάσεις για την αναδιοργάνωση των κοινωνικών υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Το περιεχόμενο της δεύτερης ημέρας ήταν περισσότερο βιωματικό. Μετά την παρουσίαση του παραδείγματος του Vitry le François σχετικά με τις ολοκληρωμένες υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι εκπαιδευόμενοι χωρίστηκαν σε ομάδες και ετοίμασαν ένα σχέδιο που βασίζεται σε ολοκληρωμένες υπηρεσίες που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στο Δήμο της Αγίας Βαρβάρας. Οι προτάσεις παρουσιάστηκαν κατά το δεύτερο μισό της ημέρας και ακολούθησε συζήτηση.

Εικ. 7-8: Σεμινάριο στην Αγία Βαρβάρα.

Το σεμινάριο PRISSM του Δήμου Τρικκαίων πραγματοποιήθηκε στις 4 και 5 Φεβρουαρίου 2014 στο Δημαρχείο με βασική εκπαιδεύτρια την κα Χ. Καραμπέρη, η οποία είχε παρακολουθήσει την κατάρτιση των εκπαιδευτών στη Reims και στο Vitry - le - François. Παρουσιάσεις επιλεγμένων θεμάτων έκαναν επίσης η Μαρία Μαυροματίδου και ο Αθανάσιος Μπαλλής. Στο σεμινάριο συμμετείχαν απαντώντας σε ηλεκτρονική πρόσκληση εργαζόμενοι βασικών Δημοτικών επιχειρήσεων, όπως η βιβλιοθήκη της πόλης, οι κοινωνικές υπηρεσίες, η Κοινωνική Πρόνοια και η Πολεοδομία. Το εργαστήριο είχε συνολική διάρκεια 18 ώρες ενώ καλύφθηκε και προβλήθηκε στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, ιδιαίτερα στην τοπική τηλεόραση και τις εφημερίδες.

Τα θέματα που καλύφθηκαν περιελάμβαναν την διεξοδική παρουσίαση της έννοιας και λειτουργίας της ολοκλήρωσης σε επίπεδο υπηρεσιών καθώς και την αποτελεσματική διαχείριση των ανθρώπινων πόρων, την παρουσίαση των διαφορετικών επιπέδων ολοκλήρωσης και παραδείγματα ολοκλήρωσης από τη Γαλλία και την Ελλάδα. Επιπλέον, η κα Καραμπέρη παρουσίασε παραδείγματα ολοκλήρωσης στο δημόσιο τομέα και συνόψισε τα κύρια χαρακτηριστικά της. Η κα Μαυροματίδου στη συνέχεια παρουσίασε μια πιθανή δράση ένταξης σε περιφερειακό παιδικό σταθμό και ο κος Α. Μπαλλής αναφέρθηκε στη βοήθεια της τεχνολογίας στις εφαρμοζόμενες υπηρεσίες ολοκλήρωσης και στη σύνδεση ανάμεσα στη θεωρία και την πρακτική της ολοκλήρωσης.

Εικ. 9: Εκπαιδευτικό σεμινάριο στο Δημαρχείο Τρικάλων.
Η τελευταία φάση του σεμιναρίου περιελάμβανε διατύπωση προτάσεων και ιδεών σχετικά με την ολοκλήρωση, όπου ζητήθηκε από τους εκπαιδευόμενους να παρουσιάσουν τις ανάγκες και τις αδυναμίες των τομέων τους, αλλά και να σχεδιάσουν μια δράση ολοκλήρωσης. Στο τέλος της δεύτερης ημέρας δόθηκε στους παρευρισκομένους έντυπο αξιολόγησης προκειμένου να αξιολογήσουν το επίπεδο κατανόησής τους καθώς και το εκπαιδευτικό υλικό. Σύμφωνα με τα συμπληρωμένα έντυπα η συνολική εμπειρία ήταν θετική.

Τέλος, η e-Trikala δημιούργησε μια διαδικτυακή βιβλιοθήκη, η οποία περιλαμβάνει παρουσιάσεις του εργαστηρίου σε powerpoint, μια φόρμα πρότασης ολοκλήρωσης, ένα ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης και διάφορα κείμενα σχετικά με την ολοκλήρωση.
Πλατφόρμα τηλε-εκπαίδευσης

Πολύ σύντομα αναμένεται η έναρξη της λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας τηλε-εκπαίδευσης μέσα από την οποία τα στελέχη των δήμων, των οργανισμών, των δημοτικών επιχειρήσεων, αλλά και επαγγελματίες του χώρου των κοινωνικών υπηρεσιών θα μπορούν να εκπαιδεύονται σε θέματα ολοκλήρωσης. Η εκπαίδευση είναι στην αγγλική γλώσσα επιτρέποντας τη συμμετοχή από διάφορες χώρες της Ευρώπης.

Ενίσχυση δράσεων δημοσιότητας

Στο αμέσως προσεχές διάστημα ο Ε.Ο.Ε.Σ. Αμφικτυονία πρόκειται να εντατικοποιήσει τις δράσεις δημοσιότητας με στόχο να ενισχύσει την επισκεψιμότητα στο δικτυακό τόπο του προγράμματος και κυρίως να  διαδώσει την έναρξη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας τηλε-εκπαίδευσης. Οι δράσεις δημοσιότητας πλέον θα στοχεύουν στην όσο γίνεται μεγαλύτερη συμμετοχή δήμων και φορέων στο πρόγραμμα τηλε-εκπαίδευσης, έτσι ώστε η έννοια της ολοκλήρωσης να γίνει κτήμα μεγάλου μέρους στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης.

 

Το σχέδιο αυτό χρηματοδοτήθηκε με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η παρούσα δημοσίευση (ανακοίνωση) δεσμεύει μόνο τον συντάκτη της και η Επιτροπή δεν ευθύνεται για τυχόν χρήση των πληροφοριών που περιέχονται σε αυτήν.